شناسایی و سطح بندی عوامل موثر بر معنویت سازمانی با استفاده از مدلسازی ساختاری تفسیری (مورد مطالعه: سازمان های منتخب)

معنویت مفهومی بسیار گسترده است که هر کس با توجه به اعتقادات، باورها و ارزشهای شخصی، تفسیری متفاوت از دیگری از آن بعمل می آورد. برخی ریشه ای دین محور برای معنویت قائلند و برخی دیگر معتقدند که معنویت ارتباطی با دین رسمی نداشته و بسیار گسترده تر از آن است. از آنجا که معنویت در جامعه ی ایرانی ما مبتنی بر دین است و تعالیم و آموزه های دین اسلام شکل دهنده ی معنویت است و با توجه به اینکه معنویت در سازمانها میتواند بستر مناسبی برای رشد همه جانبه ی فردی و سازمانی را فراهم کند و با توجه به پر رنگ شدن نقش معنویت در موفقیت و شکست سازمانها در سالیان اخیر و تأکید مدیران ارشد کشور مبنی بر تقویت معنویت در محیطهای کاری دولتی و همچنین در اختیار نبودن مدل جامع در خصوص معنویت سازمانی در کشور متناسب با مقتضیات فرهنگی و دینی، این تحقیق با هدف شناسایی و سطح بندی عوامل موثر بر معنویت سازمانی با توجه به الگوهای ملی و دینی، با استفاده از رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری انجام گرفت. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی بوده و ابزار جمع آوری اطلاعات در این تحقیق، پرسشنامه است. جامعه آماری این تحقیق از دو بخش تشکیل شده است، بدین صورت که در بخش اول به منظور شناسایی عوامل موثر بر معنویت سازمانی در سازمانهای منتخب بر اساس منطق مدلهای تحلیل عاملی، یک نمونه 350 نفری از کارکنان 5 سازمان و نهاد دولتی شهر یزد (دانشگاه یزد، کتابخانه های عمومی، نیروی انتظامی، بیمارستان شهید صدوقی و تربیت بدنی) به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده و مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در بخش دوم به منظور سطح بندی و اولویت بندی عوامل کلیدی شناسایی شده، از 10 نفر از اساتید دانشگاه که تسلط علمی و عملی بر موضوع تحقیق داشتند، استفاده شده. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که 10 عامل فضائل، فضای معنوی، محتوایی، ساختاری، رهبری، فرهنگی، خلاقیت، ایمان، انگیزش و اجتماعی به عنوان عوامل موثر بر معنویت سازمانی در سازمانهای منتخب به شمار میروند. همچنین نتایج مدلسازی ساختاری تفسیری نشان داد که عامل رهبری بالاترین قدرت نفوذ و کمترین وابستگی را در بین 9 عامل کلیدی دیگر دارد.